Op deze pagina vindt u vragen en antwoorden over loden waterleidingen in woningen, scholen en gemeentelijke gebouwen in Schiedam.
Is lood in drinkwater schadelijk?
Lood hoort niet in drinkwater voor te komen. Als er toch lood in het drinkwater zit, gaat het om heel kleine hoeveelheden. Voor de meeste mensen levert dit nauwelijks risico op, maar voor kinderen tot 7 jaar en zwangere vrouwen kan het schadelijk zijn.
Wat is het gezondheidsrisico voor kinderen?
Jonge kinderen tot en met 7 jaar zijn gevoelig voor lood in drinkwater omdat zij
- veel drinken in verhouding tot hun lichaamsgewicht
- relatief veel lood opnemen in het maagdarmkanaal
- de hersenen bij jonge kinderen sterk in ontwikkeling zijn.
Wanneer ongeboren kinderen en jonge kinderen te veel lood binnenkrijgen, kan dit leiden tot een lagere intelligentie (tot 5 punten IQ-verlies). Er zijn veel factoren die bepalen hoe intelligent een kind wordt. Het is niet mogelijk om voor een individueel kind te achterhalen of het lood een effect op het IQ heeft gehad.
Mijn kinderen zitten of zaten op een school waar mogelijk nog loden leidingen liggen. Moet ik ze laten onderzoeken?
Het heeft geen zin om uw kinderen te laten onderzoeken. De hoeveelheid lood in het bloed geeft aan hoeveel lood iemand de laatste 4 tot 5 weken heeft binnengekregen. Het zegt niets over de periode daarvoor. Als uw kind de afgelopen weken geen kraanwater met lood heeft gedronken, is het loodgehalte in het bloed al gedaald.
Wat is de schade voor mijn kind?
Het is niet mogelijk is om voor een individueel kind te achterhalen of het lood een effect heeft gehad. Lange tijd veel water drinken uit loden leidingen is niet goed voor de gezondheid. Vooral niet voor kinderen tot en met 7 jaar. Wanneer jonge kinderen te veel lood binnenkrijgen, kan dit invloed hebben op de ontwikkeling van de hersenen.
Uit onderzoek blijkt dat het langdurig binnenkrijgen van te veel lood kan leiden tot een iets lagere intelligentie. Er zijn veel factoren die bepalen hoe intelligent een kind wordt. Het is lastig om achteraf aan te geven hoeveel lood een kind precies heeft binnengekregen via het drinkwater.
Kan ik mijn kind laten onderzoeken?
De GGD raadt dit af. De hoeveelheid lood in bloed geeft aan hoeveel lood iemand de 4 tot 5 weken daarvoor heeft binnengekregen. Het zegt niets over de periode daarvoor. Als uw kind de afgelopen weken geen kraanwater met lood heeft gedronken, is het loodgehalte in het bloed al gedaald. Het advies verandert ook niet als bekend is hoeveel lood in het bloed zit.
Het advies is altijd om kinderen tot en met 7 jaar geen water uit een loden leiding te laten drinken. Dat advies geldt ook als het loodgehalte in het bloed laag is.
Het is lastig om aan te geven hoeveel lood elk kind precies heeft binnengekregen via het drinkwater. Ook zijn er grote verschillen tussen kinderen. Het ene kind drinkt meer water dan het andere, en de hoeveelheid lood in het drinkwater verschilt per moment van de dag. Dat neemt niet weg dat het lood dat uw kind via het drinkwater heeft binnengekregen niet goed is voor de gezondheid.
Is het drinken van water uit loden leidingen schadelijk voor kinderen vanaf 8 jaar?
Kinderen vanaf 8 jaar zijn minder gevoelig voor lood in het drinkwater dan jongere kinderen. Zij kunnen water uit loden leidingen wel drinken, zolang het niet meer dan maximaal één liter per dag is. Als u loden leidingen hebt, is het advies om de leidingen na lange stilstand (ongeveer 8 uur) goed door te spoelen, ongeveer 2 minuten. Het water kunt u opvangen en voor iets anders gebruiken (handen wassen, schoonmaken, de wc doorspoelen, de planten water geven).
Ik ben zwanger, moet ik me zorgen maken?
U kunt tijdens de zwangerschap beter geen kraanwater uit loden leidingen drinken. Lood kan via de placenta worden overgedragen aan het ongeboren kind. Als uw woning nog een loden waterleiding heeft, adviseren wij u deze te laten vervangen. Zolang dat niet is gedaan, kunt u beter flessenwater gebruiken.
Lopen volwassenen een risico?
Volwassen zijn minder gevoelig voor de effecten van lood in het drinkwater. Zij kunnen water uit loden leidingen wel drinken, zolang het niet meer dan maximaal twee liter per dag is. Daarboven is er een verhoogde kans dat de nierfunctie vermindert of de bloeddruk licht stijgt.
Als u meer dan twee liter water drinkt, is het advies flessenwater te gebruiken zolang de loden leidingen niet zijn vervangen. Dit advies geldt in het bijzonder voor nierpatiënten. Als u loden leidingen heeft, is het advies om de leidingen na lange stilstand (ongeveer 8 uur) goed door te spoelen, ongeveer 2 minuten. Het water kunt u opvangen en voor iets anders gebruiken (handen wassen, schoonmaken, de wc doorspoelen, de planten water geven).
Heeft het zin om het water te koken, zuiveren of filteren?
Met koken verdwijnt het lood niet uit het water. Er zijn filters op de markt, waarvan de leverancier stelt dat deze effectief zijn in het verwijderen van lood uit leidingwater. Er is geen onafhankelijk onderzoek dat aantoont dat lood uit het water verdwijnt of onschadelijk gemaakt wordt door zuiveren of filteren.
Wat is de norm die voor lood in drinkwater gehanteerd wordt?
De Nederlandse norm voor lood in drinkwater is 10 microgram lood per liter water. De Gezondheidsraad adviseert om deze norm te verlagen naar 5 microgram per liter.
Zijn er rapporten over de risico’s van lood in drinkwater beschikbaar?
Bekijk het rapport van het RIVM ‘Loodinname via kraanwater’
Vragen over loden leidingen in huizen
Komen loden leidingen alleen in huizen van voor 1960 voor?
Loden waterleidingen komen alleen nog voor in panden die voor 1960 zijn gebouwd. Vanaf 1960 is het niet meer toegestaan om in de bouw gebruik te maken van loden drinkwaterleidingen. Eigenaren van huizen van voor 1960 zijn zelf verantwoordelijk voor het controleren van de leidingen en het vervangen daarvan. Evides is als waterleidingbedrijf verantwoordelijk voor de toevoer van gezond drinkwater tot aan de watermeter.
Hoe weet ik of er loden leidingen in mijn huis zijn?
Als uw huis voor 1960 is gebouwd, kan het zijn dat er loden leidingen zijn. U kunt bij Evides of Waterlaboratorium controleren of u in uw huis loden leidingen hebt.
Als u het niet zeker weet, laat het dan onderzoeken door een erkend installatiebedrijf.
Wat kan ik doen?
Als uw woning nog een loden waterleiding heeft, adviseren wij u deze te laten vervangen. Zolang dat niet is gedaan, kunt u beter flessenwater gebruiken voor de volgende bewoners:
- zuigelingen die flesvoeding krijgen
- kinderen tot en met 7 jaar
- zwangere vrouwen.
U kunt wel gewoon douchen, afwassen, handen wassen en de wc doorspoelen.
Onderzoek en metingen
Waarom is er aandacht voor loden leidingen?
Onlangs is gebleken dat er nog steeds loden leidingen voorkomen in woningen en gebouwen van voor 1960. De gemeente Schiedam wil zo veel mogelijk voorkomen dat kinderen in aanraking komen met lood, omdat dit een risico kan vormen voor jonge kinderen in de vorm van IQ-verlies. Daarom zijn wij een onderzoek gestart naar lood in drinkwaterleidingen in gemeentelijke eigendommen en scholen.
Wie gaat het onderzoek naar loden leidingen doen en wanneer gaat het onderzoek plaatsvinden?
De gemeente onderzoekt alle Schiedamse basisscholen en alle gemeentelijke gebouwen waarin kinderdagopvang zit, die voor 1960 zijn gebouwd. Een bedrijf doet dit onderzoek in de komende weken voor ons.
Wat doet de gemeente als er te veel lood in het water blijkt te zitten?
Als er te veel lood wordt aangetroffen in onze gebouwen, worden de loden leidingen zo snel mogelijk opgespoord en vervangen. We geven dan het advies om voorlopig geen water uit de kraam meer te drinken. In gebouwen die niet in eigendom zijn van de gemeente, vragen we de eigenaar dit zo spoedig mogelijk te doen.
Waarom test de gemeente alleen in basisscholen en in gemeentelijke panden waar dagelijks kinderen verblijven?
Omdat (jonge) kinderen de grootste risicogroep vormen. We testen alle basisscholen van voor 1960 en alle gebouwen van voor 1960 die de gemeente zelf bezit en waar dagelijks kinderen komen.